Persberichten

Een mogelijke herhaling van het instorten van het Atlantisch-Scandinavische haring bestand (AS-haring) in 1960 door overbevissing lijkt niet te voorkomen, zo blijkt uit nieuwe ICES-cijfers. 

• International Council for the Exploration of the Sea ICES), de wetenschappelijke organisatie die regeringen adviseert over duurzame vangstbeperkingen heeft 4 oktober geadviseerd dat de vangst van AS-haring sterk moet worden verminderd met 44%, wat overeenkomt met 302.932 ton. [1] 

• Bovendien voorspelt ICES dat zelfs als dat cijfer wordt aangehouden, het niveau van de haringbestanden in 2025 nog lager zou kunnen uitvallen en tot onder een kritiek niveau [2] zou kunnen dalen, waardoor de duurzaamheid van het bestand op de lange termijn in gevaar komt.  

• De publicatie van de nieuwe gegevens laat zien dat het AS haringbestand is gedaald van 7 miljoen ton in 2008 tot 3,7 miljoen ton met vangsten in 2022 die het ICES-advies met 36% overschrijden, volgens een analyse van de Marine Stewardship Council (MSC). 

Deze haringpopulatie is een van Europa's meest iconische en economisch belangrijke visbestanden en is erg belangrijk voor de Noordoost-Atlantische kuststaten.

De haring die in Nederland op de markt komt, is uit de Noordzee en dit bestand is niet in gevaar. De vangstafspraken over de Noordzeeharing zijn goed, en deze visserij is in 2022 weer opnieuw MSC gecertificeerd en hiermee is er in Nederland volop MSC-gecertificeerde haring te krijgen.

Erin Priddle, Regio Directeur van de Marine Stewardship Council in Noord-Europa: "De afnemende gezondheid van het AS-haringbestand en de meest recente alarmerende voorspelling moeten regeringen ervan bewust maken dat bestanden dreigen in te storten als ze jaar na jaar overbevist worden.  

De kern van deze zorgwekkende ontwikkelingen ligt in het onvermogen van de visserijlanden om overeenstemming te bereiken over de verdeling van de quota volgens wetenschappelijk advies. In plaats daarvan worden AS haring, Atlantische makreel en blauwe wijting gevangen volgens quota die unilateraal door individuele landen zijn vastgesteld, wat resulteert in voortdurende overbevissing van deze bronnen. 

De MSC roept de regeringen van de visserijlanden in het noordoostelijke deel van de Atlantische Oceaan op om tot een quotumverdelingsovereenkomst te komen die in overeenstemming is met wetenschappelijk advies. De komende vergaderingen van de kuststaten in oktober 2023 zijn een uitgelezen kans om de huidige impasse te doorbreken en een quotumverdeling overeen te komen die in lijn is met het advies van de ICES, zodat de gezondheid van deze vispopulaties voor toekomstige generaties gewaarborgd blijft. 

Priddle vervolgt: "De betrokken regeringen moeten deze nieuwste wetenschappelijke gegevens zien als een dringende waarschuwing dat zowel AS-haring als Atlantische makreel snel een gezamenlijk beheer nodig hebben dat de totale gedeelde vangst binnen veilige wetenschappelijke grenzen houdt.   

"De pelagische bestanden in het noordoostelijke deel van de Atlantische Oceaan vertegenwoordigen een van de grootste vispopulaties in Europa en worden bevist door enkele van de rijkste landen ter wereld. Het zou een aanklacht zijn tegen alle betrokken regeringen als ze doorgaan met het overschrijden van het wetenschappelijk advies door unilateraal TAC's vast te stellen. Het vaststellen van quota binnen veilige biologische grenzen is het fundament van goed visserijbeheer en zal een sleutelfactor zijn in het waarborgen van de gezondheid van deze belangrijke pelagische bestanden op de lange termijn. Als er zoveel op het spel staat, is het onacceptabel dat politiek falen een langdurige en blijvende oplossing voor deze visserijen in de weg staat."  

Uit de analyse van de gegevens door de MSC blijkt dat alleen al in de afgelopen zes jaar de totale gecombineerde vangsten van Atlantisch-Scandinavische haring, makreel en blauwe wijting de door wetenschappers geadviseerde vangsthoeveelheid met 31% hebben overschreden. Dit komt neer op bijna 4,5 miljoen ton vis die, als het wetenschappelijk advies was opgevolgd, in zee had moeten blijven.  

Het feit dat visserijnaties het nog steeds niet eens zijn over duurzame quotaniveaus en de daaropvolgende opschorting van de MSC-certificaten van visserijen, heeft geleid tot een aanzienlijke daling van de duurzame vis die beschikbaar zijn voor consumenten. In Duitsland is het aandeel van duurzame (MSC gecertificeerde) makreel en haring in de detailhandel tussen 2020 en 2022 gedaald van 83% naar 53% [2] en een verdere daling wordt verwacht in 2023. Nederlanders eten vooral de Noordzeeharing. Die is gelukkig nog niet in de gevarenzone.  

Oplossingen zijn binnen handbereik 

In een recent MSC-rapport, North-East Atlantic Pelagic Fisheries - Management Challenges for Straddling Fish Stocks, worden verschillende beheerinstrumenten beschreven die regeringen kunnen overwegen om met succes tot een overeenkomst te komen, zoals besluitvorming bij meerderheid van stemmen, procedures voor geschillenbeslechting en principes voor adaptieve toewijzing. Deze beheersinstrumenten worden al gebruikt in andere delen van de wereld - zoals de Chileense makreelvisserij - waardoor onderhandelaars tot een compromis konden komen en oplossingen konden vinden om de toekomst van dit bestand duurzaam veilig te stellen.