Skip to main content
19 oktober 2021

Overheden staan al jarenlang overbevissing toe op makreel, haring en blauwe wijting

MSC uit haar bezorgdheid nu de gecombineerde vangst van makreel, haring en blauwe wijting sinds 2015 de duurzame grenzen met 4,8 miljoen ton overschrijdt.

De Marine Stewardship Council (MSC) roept de beleidsmakers van de visserijnaties in het noordoostelijke deel van de Atlantische Oceaan op om tijdens de komende vergaderingen van de kuststaten tussen 19 en 27 oktober 2021 een gezamenlijke overeenkomst te sluiten voor het beheer van deze belangrijke bestanden. Deze oproep tot dringende actie doet MSC omdat ecologisch en economisch vitale visbestanden in het noordoostelijke deel van de Atlantische Oceaan worden overbevist. Dat komt doordat regeringen er jarenlang niet in zijn geslaagd vangstquota toe te wijzen op een niveau dat de toekomst van deze bestanden veiligstelt. 

Deze oproep wordt gesteund door grote detailhandelaars en producenten van visproducten. In een op 27 september verstuurde open brief aan de ministers van de kuststaten heeft een collectief van meer dan 40 kleinhandelaars, foodservicebedrijven en leveranciers opgeroepen tot concrete actie om te komen tot lange termijn beheerstrategieën voor deze soorten. Onder hen o.a. Ahold-Delhaize, Aldi, Cargill, Mowi, Princes en Thai Union (het bedrijf achter John West). Veel van de ondertekenaars zeiden dat ze hun inkoopbeleid opnieuw zouden evalueren als de huidige niet-duurzame situatie aanhoudt. 

Haring pelagische soorten overbevissing

Levensvatbaarheid op lange termijn

Hidde van Kersen, programmadirecteur Benelux bij MSC:

"Vispopulaties strekken zich uit over tal van internationale visserijzones en daarom zijn overeenkomsten over de verdeling van quota tussen de belangrijkste politieke spelers van cruciaal belang om ervoor te zorgen dat er genoeg vis in zee overblijft zodat de bestanden zich kunnen herstellen. De klimaatverandering maakt deze taak alleen maar urgenter, aangezien de bestanden verschuiven als reactie op de opwarming van de oceanen. Daarom dringen wij er bij de visserijlanden op aan hun nationale belangen opzij te zetten en zich tijdens de komende vergadering van de kuststaten te verbinden tot duurzame beheersmaatregelen voor deze bestanden".


De Internationale Raad voor het onderzoek van de zee (ICES), die wetenschappelijk advies verstrekt over duurzame vangstniveaus, heeft nieuwe gegevens gepubliceerd waaruit blijkt dat de gecombineerde quota voor makreel, Atlantisch-Scandinavische haring en blauwe wijting voor 2021 opnieuw zijn vastgesteld boven de wetenschappelijk geadviseerde limieten voor dat jaar, en wel met respectievelijk 41%, 35% en 25% (1). 

Deze limieten zijn vastgesteld om de levensvatbaarheid van deze visbestanden op de lange termijn te waarborgen.  Het consequent overschrijden van deze limieten brengt de gezondheid van de oceaan, de economieën en de bestaansmiddelen in gevaar.    

Overbevissing 

Een eigen analyse van MSC toont aan dat alleen al in de afgelopen zes jaar de totale gecombineerde vangst van makreel, Atlantisch-Scandinavische haring en blauwe wijting de duurzame niveaus met 34% heeft overschreden. Dit is meer dan 4,8 miljoen ton vis die, als het wetenschappelijk advies was opgevolgd, in zee had moeten worden gelaten (2).  

Visbestanden kunnen instorten als zij gedurende lange tijd worden overbevist. Dit was het geval met de Atlantisch-Scandinavische haring, die in de jaren 1960 instortte en pas na 20 jaar herstelde (3). Verontrustend is dat de door de ICES bekendgemaakte gegevens ook wijzen op een algemene neerwaartse trend voor deze drie pelagische bestanden in de afgelopen jaren. Met name de omvang van het Atlantisch-Scandinavische haringbestand is in de afgelopen tien jaar met 36% afgenomen (4).

Samen vertegenwoordigen deze pelagische visbestanden in het noordoostelijke deel van de Atlantische Oceaan een van de grootste vispopulaties in Europa, en zij worden bevist door enkele van de rijkste landen ter wereld. Deze rijke landen nemen echter al meer dan tien jaar niet hun verantwoordelijkheid om een overeenkomst te sluiten over de verdeling van de quota voor makreel, noch voor haring sinds 2012, noch voor blauwe wijting sinds 2014 (5). In plaats daarvan worden deze gedeelde natuurlijke hulpbronnen bevist op basis van quota die eenzijdig door individuele naties worden vastgesteld en die, wanneer ze worden gecombineerd, consequent de wetenschappelijk geadviseerde vangstlimieten voor deze bestanden overschrijden.

Duurzaam beheer visbestanden

De MSC roept de beleidsmakers van de visserijnaties in het noordoostelijke deel van de Atlantische Oceaan op om tijdens de komende vergaderingen van de kuststaten tussen 19 en 27 oktober 2021 tot een gezamenlijke overeenkomst te komen voor het beheer van deze belangrijke bestanden (6). Deze overeenkomst moet in overeenstemming zijn met het nieuwe wetenschappelijke advies over de vangstniveaus voor 2022 dat de ICES op 30 september heeft uitgebracht.  Zo niet, zo luidt de waarschuwing, dan zou dit rampzalige gevolgen kunnen hebben voor deze iconische soorten, de plaatselijke biodiversiteit van de oceanen en de visserijgemeenschappen die van deze soorten afhankelijk zijn. 

Hidde van Kersen, programmadirecteur Benelux bij MSC:

"Duurzame, goed beheerde visserijen beschermen niet alleen de biodiversiteit van de oceanen, zij zijn ook beter bestand tegen klimaatverandering en bieden meer economische zekerheid. Hoewel voor de afzonderlijke visserijen een rol is weggelegd, is internationale samenwerking van essentieel belang om deze bestanden adequaat te beschermen. De regeringen hebben namens het publiek de verantwoordelijkheid om onze oceanen voor de huidige en toekomstige generaties te beschermen." 

Overige informatie over MSC

Facebook: https://www.facebook.com/MSClabel

 

 

Noot voor de redactie

De makreel-, blauwe wijting- en Atlantisch-Scandinavische haringbestanden in het noordoostelijke deel van de Atlantische Oceaan worden gedeeld door de Europese Unie (EU), Noorwegen, IJsland, Rusland, de Faeröer, Groenland en recentelijk het Verenigd Koninkrijk (VK), dat in 2020 de status van onafhankelijke kuststaat opeiste. Deze staten vormen de verdragsluitende partijen bij de Visserijcommissie voor het noordoostelijke deel van de Atlantische Oceaan (NEAFC). 

 

Omdat duidelijke vangstregels, wetenschappelijk onderbouwde vangstquota en samenwerking tussen alle staten zulke belangrijke onderdelen zijn van een effectief en duurzaam visserijbeheerkader, zijn dit belangrijke vereisten van de MSC-visserijstandaard. Hoewel veel visserijen die zich richten op pelagische soorten in de regio ooit gecertificeerd waren volgens de MSC Visserijstandaard, is dit de afgelopen jaren opgeschort totdat er internationale overeenstemming kan worden bereikt over beheersmaatregelen voor de lange termijn.


VOETNOTEN:

1. Berekening gebaseerd op nieuwe data gepubliceerd door ICES op 30 September 2021 voor:

2. In de zes jaren van 2015 tot en met 2020 hebben de werkelijke vangst volumes de wetenschappelijke adviezen van ICES overschreden met 4.781.470 ton – de optelsom van 988.875 ton teveel haring, plus 1.584.574 ton teveel makreel, en 2.208.021 ton teveel blauwe wijting (bron ICES).

4. ICES Advice on fishing opportunities, catch, and effort Ecoregions in the Northeast Atlantic and the Arctic Ocean; gepubliceerd op 30 September 2021: Haring (Clupea harengus) in subareas 1, 2, en 5, en in divisions 4.a en 14.a: de biomassa van het vruchtbare deel van het bestand in 2021 (3.765.000 ton) is slechts 64% van wat het was in 2011 (5.883.000 ton), een terugval van 36% in tien jaar.