Een jaar geleden kreeg de Duitse, Deense en Nederlandse garnalensector het MSC- keurmerk voor duurzame visserij uitgereikt. Dit najaar voert MSC in België campagne om consumenten bewust te maken dat er duurzaam gevangen Noordzeegarnalen op de Belgische markt zijn. Met een mediacampagne waarbij chefs en influencers hun eigen versie van de klassieke garnalencocktail creëren roepen ze op om te letten op het blauwe label bij aankoop van de grijze garnaal: garnalen met dit label zijn gevangen met minimale invloed op het overige zeeleven, met minder bijvangst en enkel als de bestanden er sterk genoeg voor staan.
Beheerplan
De garnalensector is één van de laatste grote visserijen in Europa waarvoor nog geen door de overheid opgelegd vangstquotum geldt. Daarom was het opmerkelijk dat de garnalensector er zélf alles aan gedaan heeft om het MSC-keurmerk te behalen. Om het blauwe label te bemachtigen zijn vissers zelf beperkende maatregelen overeengekomen. Zo schakelden ze de Universiteit van Hamburg en de Internationale Raad voor het Onderzoek van de Zee (ICES) in voor de ontwikkeling van het beheerplan en werd een Productie- en Afzetplan (PAP) gerealiseerd, waarin de garnalenvangsten nauwkeurig worden geregistreerd. MSC-certificering biedt de onafhankelijke bevestiging dat het garnalenbestand gezond is, goed wordt beheerd en dat er minimale invloed is op het overige zeeleven.
Concreet
Om deze gezamenlijke MSC-certificering te behalen en te behouden, moeten de vissers de effecten van hun visserij op het zeeleven opvolgen, en tot een minimum beperken. Ook moeten ze snel en adequaat reageren op veranderingen in het garnalenbestand. Doel is om dit bestand goed op peil te houden zodat we nu en in de toekomst volop van garnalen kunnen blijven genieten. Vanwege de MSC-certificering blijven garnalenvissers nu vaker aan wal wanneer de vangsten onder een bepaald niveau geraken, en houden ze elkaar goed bij de les. Ook worden de mazen van de netten wijder, met minder bijvangst als gevolg. Door lichte materialen voor de netten te gebruiken en kwetsbare natuurgebieden te mijden, minimaliseert de visserij zijn impact op de zeebodem.
95% van de garnalenvangst gecertificeerd
De garnalenvloot uit Duitsland, Denemarken en Nederland die onder het keurmerk van MSC mag vissen omvat 440 kotters. Deze garnalenkotters uit drie landen vangen jaarlijks ongeveer 30.000 ton garnalen, ruim 95% van de totale garnalenvangst in de Noordzee. “Het is een kunststukje om met zoveel garnalenvissers één gezamenlijk beheerplan op te stellen. Maar het is gelukt, ondanks alle tegenstellingen in de sector. Daarmee laten we zien hoe garnalenvissers middenin de samenleving staan”, zegt Simon Koornstra, garnalenvisser van de HA4 uit Harlingen.
De Belgische garnalenvissers hebben destijds gekozen om niet deel te nemen aan het certificeringsproces. Zij passen dus ook de maatregelen uit het beheerplan in het kader van het MSC-certificaat niet toe, maar plukker er wel de vruchten van. Garnalen gevangen door de Belgische garnalenvissers kunnen vandaag dus niet aangeboden worden met de onafhankelijke duurzaamheidsclaim van het internationale MSC. Maar wat niet is, kan nog komen. De MSC-standaard biedt een kader voor samenwerking, dat kan ook nog steeds mét de Belgische garnalenvissers.
MSC-keurmerk
De Marine Stewardship Council (MSC) is een onafhankelijke organisatie die een internationaal erkend milieukenmerk en certificeringsprogramma heeft ontwikkeld voor duurzame wildvangstvisserijen. Om het MSC-keurmerk te krijgen doorliep de garnalenvisserij een open en transparante beoordelingsprocedure die werd uitgevoerd door de onafhankelijke partij Acoura Marine Ltd. Ook een coalitie van acht natuurorganisaties, waaronder het Wereld Natuur Fonds, Stichting De Noordzee, de Waddenvereniging en Natuurmonumenten, was intensief betrokken bij het MSC- certificeringsproces. Zij hebben kennis aangedragen en input geleverd op de beoordeling van Acoura Marine Ltd.