Białe ryby, w tym mintaj, dorsz, łupacz (plamiak) i morszczuk, znajdują się w czołówce, jeśli chodzi o rynek certyfikowanych ryb i owoców morza ze zrównoważonych połowów. Pod koniec 2023 r. niemal trzy czwarte globalnych połowów ryb białych pochodziło ze zrównoważonych rybołówstw zaangażowanych w program MSC.

Mintaj i dorsz znajdowały się w 2021 r. wśród dziesięciu najczęściej łowionych dzikich gatunków ryb morskich (dane za rok 2021 r. to najświeższe dane opublikowane przez Organizację Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa, FAO)[1]. Zgodnie z danymi FAO, mintaj odpowiada za 3,4 miliona ton całkowitej produkcji rybołówstwa morskiego.

Opublikowany 7 października br. przez organizację pozarządową Marine Stewardship Council (MSC) raport „Sustainable Whitefish Yearbook” pokazuje jak rozwija się rynek certyfikowanych białych ryb. Od kwietnia 2023 do marca 2024 na świecie sprzedano ponad 550 000 ton produktów z białych ryb oznaczonych certyfikatem MSC, który gwarantuje, że ryby pochodzą z połowów, spełniających najbardziej rygorystyczne globalne wymogi środowiskowe, określone w Standardzie Zrównoważonego Rybołówstwa MSC.

Raportowi MSC towarzyszy także analiza polskiego rynku ryb białych. W Polsce konsumpcja ryb białych wynosi ok. 5 kg na osobę rocznie, co przekłada się na 183 000 ton rocznie (37% całkowitej konsumpcji ryb i owoców morza). Białe ryby stanowią największą kategorię gatunkową, jeśli chodzi o sprzedaż produktów MSC, odpowiadając za 2/3 całkowitej sprzedaży certyfikowanych ryb i owoców morza na naszym rynku. Na przestrzeni ostatnich pięciu lat miał miejsce stabilny wzrost, jeśli chodzi o wolumen sprzedaży białych ryb z certyfikatem MSC, osiągając w roku finansowym 2023-24[2] blisko 19 000 ton.

Większość produktów MSC z białych ryb to ryby mrożone, ale z certyfikatem MSC dostępne są także między innymi ryby chłodzone, surimi, dania gotowe, ryby sprzedawane na stoiskach rybnych czy w restauracjach oraz karmy dla zwierząt domowych z dodatkiem ryby.

Białe ryby to największa grupa gatunkowa w programie MSC, stanowiąca 40% wszystkich połowów zaangażowanych w MSC. Rybołówstwa poławiające ryby białe to jedne z najstarszych certyfikowanych rybołówstw, a wiele z nich jest zaangażowanych w program MSC od ponad dwóch dekad. To właśnie ich współpraca z MSC stworzyła fundament, na którym zbudowano globalny rynek certyfikowanych ryb i owoców morza ze zrównoważonych połowów.

Program MSC został stworzony jako program łączący rynek ze zrównoważonym rybołówstwem, poprzez zaangażowanie konsumentów i łańcucha dostaw, w celu wprowadzenia zmian w wodach i rozwiązania problemu nadmiernych połowów. Raport „Sustainable Whitefish Yearbook” pokazuje ciężką pracę rybołówstw w osiąganiu postępów oraz wpływ certyfikacji MSC na ekosystemy morskie, rynki oraz społeczności na całym świecie.

W publikacji przedstawione zostały także wiodące marki, które odpowiadając na oczekiwania konsumentów dotyczące zrównoważonego pochodzenia żywności, oferują produkty z niebieskim certyfikatem MSC, przyczyniając się do rozwoju rynku certyfikowanych ryb i owoców morza.

– Stały i zrównoważony wzrost podaży białych ryb z certyfikatem MSC pokazuje, że nasi partnerzy są silnie zmotywowani, aby poprzez Program MSC wykazywać zrównoważony charakter ich działań połowowych – komentuje Nicolas Guichoux, Chief Program Officer w Marine Stewardship Council. – Jesteśmy dumni, że możemy współpracować z jednymi z najlepiej zarządzanych rybołówstw białych ryb na świecie, które przyczyniły się do przekształcenia łańcucha dostaw i ochrony zasobów tych niezwykle popularnych ryb dla obecnych i przyszłych konsumentów.

Raport MSC szczegółowo opisuje przykłady niektórych rybołówstw białych ryb, które od wielu lat są zaangażowane w program MSC. Jest to m.in. rybołówstwo dorsza pacyficznego na Morzu Beringa i na Wyspach Aleuckich, które w lutym 2006 r. stało się 13. rybołówstwem w programie MSC, które otrzymało certyfikat. Dynamiczne zarządzanie rybołówstwem pozwoliło mu odpowiednio reagować na spadek zasobów ryb spowodowany falami upałów w 2020 r., dzięki czemu stado mogło szybko się odbudować.

W publikacji MSC opisano także certyfikowane rybołówstwo łupacza z Islandii, które wykorzystało aplikację do cyfrowej rejestracji dzienników, zamknęło niektóre obszary połowowe, wprowadziło zakazy połowu oraz zwiększyło liczbę obserwatorów na statkach, co przyczyniło się do znacznego zmniejszenia przyłowu – przypadkowego połowu innych gatunków ryb.

Raport dostępny jest na stronie: www.msc.org/pl/biale-ryby