MSC's missie is het tegengaan van overbevissing

Het winterseizoen is begonnen en is er weer volop vraag naar skrei. Helaas is deze vis dit jaar bijna niet onder het MSC-label te verkrijgen. Om helder uit te kunnen leggen wat de status van het visbestand is, is het belangrijk om te verduidelijken dat skrei geen vissoort is maar een winterkabeljauw.

De naam stamt af van het Noorse woord skreid dat zwerver inhoudt. De winterkabeljauw is elk jaar lang onderweg om voor nageslacht te zorgen en daarom heet de vis zo. Oftewel skrei is een Noorse kwaliteitsindicatie voor artisanaal en in de winter gevangen Arctische kabeljauw die tussen januari en april wordt gevangen. Er zijn strenge regels aan dit label verbonden.

Vanaf deze winter is er nauwelijks MSC- gecertificeerde skrei. Wat is hier de oorzaak van?

Er zijn momenteel twee Noord-Atlantische vangstzones waar verschillende kabeljauwbestanden het zwaar hebben, en waar de MSC certificaten op dit moment dan ook geschorst of ingetrokken zijn. Het gaat om de Noordzee, en om de kustzone (tot 12 zeemijl) van Noorwegen.  Uit die Noorse kustzone komt normaal gesproken ook de meeste skrei. Door de schorsing van het MSC certificaat voor deze vangstzone verwachten we dat er dit seizoen (januari-april 2022) nauwelijks tot geen MSC-gecertificeerde skrei beschikbaar zal zijn.

De schorsing van het MSC certificaat is te wijten aan de bijvangst van een andere kabeljauwsoort, de kustkabeljauw, die het volgens onderzoekers zwaar heeft. Als het beter gaat met de kustkabeljauw, en de bijvangst verminderd kan worden, is herstel van het MSC-certificaat voor de kustvisserij voor toekomstige seizoenen zeker mogelijk.

Vandaag de dag kan je wel MSC-gecertificeerde kabeljauw vinden die uit de Noord-Atlantische wateren tussen Noorwegen en IJsland komt.

Wanneer kan skrei duurzaam zijn?

Traditioneel wordt skrei met het Skrei-label gevangen door kleine boten met lijnen, niet door zeegaande trawlers. Dit is de enige manier om de vis te vangen en snel en onbeschadigd aan te voeren, verwerken en verpakken, geheel volgens de eisen van het skrei-label. Het verlies van het MSC-certificaat voor de kabeljauwvisserij binnen 12 zeemijl uit de Noorse kust treft nu vooral deze traditionele kustvisserij, aangezien de vloot voor het grootste deel (ongeveer 90%) bestaat uit boten korter dan 15 meter en niet voor de visserij buiten de 12 zeemijl zone is ontworpen.

Daarom verwachten we dat er vanaf het huidige seizoen 2022 over het algemeen veel minder kabeljauw zal gevangen worden (ca. -60%) en geen of nauwelijks MSC skrei. Het is mogelijk dat sommige schepen beheersbare hoeveelheden kabeljauw vangen buiten de limiet van 12 zeemijl en deze verwerken in overeenstemming met de criteria van het skrei-label. Of ze deze daadwerkelijk zullen verkopen als skrei mét een MSC keurmerk, is op dit moment niet duidelijk. Het seizoen is immers net begonnen, de vissen trekken de komende weken vanuit de Barentszzee via Noord-Noorwegen richting Lofoten.

Het is daarom de vraag of leveranciers al kunnen voorspellen in hoeverre skrei en vooral MSC-skrei beschikbaar zal zijn.