Al sinds 2009 liggen onder andere de EU, Noorwegen, Groot-Brittannië en IJsland met elkaar in de clinch. De voornaamste reden? De makreel. Mede door de opwarming van de oceaan verhuisde hij verder naar het noorden en dook hij steeds vaker op in de netten van IJslandse haringvissers, terwijl er verder zuidwaarts vaker bot werd gevangen. Brexit kwam erbij en sindsdien zijn onderhandelingen over wie, wanneer, waar en hoeveel mag vissen uitgelopen op allesbehalve overeenstemming. Met onze geliefde makreel als kind van de rekening. Beter nieuws komt van het duurzame vismerk Fish Tales, dat met een duurzaam alternatief kwam.
Over de noodzaak om te kiezen en de rotsvaste missie van Fish Tales
Geen afspraken, geen duurzame vis
Duurzaam visserijbeheer is de enige manier om te zorgen dat ook de komende generaties wereldwijd kunnen leven en genieten van vis uit onze oceanen. Dat er geen afspraken zijn gemaakt over makreel, zorgt dat er nu zo’n 40% meer op wordt gevist dan verantwoord is. De makreel is daarom sinds 2019 niet meer verkrijgbaar met het MSC-keurmerk voor duurzaam gevangen vis.
Voor het Nederlandse Fish Tales was dat schrikken. Impact manager Irene Kranendonk zegt daarover: “We zijn gek op vis en willen dat iedereen het altijd kan blijven eten. Toen makreel geen MSC-keurmerk meer had, konden we dus niet anders dan hem uit ons assortiment halen, hoeveel omzet dat ook zou kosten. We kunnen pas iets veranderen als vismerken en retailers de juiste keuze maken. Een keuze die consumenten aan het denken zet en visserijen stimuleert tot verduurzaming.”
Wat we zien is wat we kopen
Toch is de makreel nog ruim verkrijgbaar. Zelfs bij retailers die uitdragen dat ze zich inzetten voor duurzaamheid. Kennelijk is de makreel zo belangrijk dat we niet zonder kunnen. Maar als we het nu blijven verkopen, staat er straks voor niemand nog makreel op het menu.
Marine Stewardship Council (MSC) en meerdere bedrijven uit de visindustrie dringen erop aan dat we de makreel daarom voorlopig uit de schappen bannen. Raf de Smet van de Belgische voedselimporteur Charlier Brabo Group, zegt daarover: "Dat de makreel niet volledig uit het productassortiment is verwijderd, stuurt een verkeerd signaal naar de consument.”
Fish Tales’ Irene Kranendonk denkt er net zo over: “Als je je profileert als duurzaam, moet je ook stappen nemen die pijn doen, zoals een populaire vis uit je assortiment halen en investeren in een alternatief.” Maar wat is dan het alternatief, als we op zoek zijn naar een heerlijke, vette vis?
Dag makreel, hallo horsmakreel!
De horsmakreel, of de ‘Chilean Jack Mackerel’ is een vette vis, heeft het hoogste percentage omega 3 van alle makreelsoorten en wordt duurzaam beheerd en gevangen in Chili. Het vlees is wat steviger en de smaak is licht citroenachtig. Fish Tales heeft de horsmakreel na veel onderzoek omarmd als vervanger voor makreel.
En daar zijn ze in Chili blij mee, zegt Irene Kranendonk: “Hele families leven er van de visserij. De mannen gaan de zee op en de vrouwen verwerken de vis meteen na de vangst in een fabriek naast de haven. Zo is de kwaliteit het best en blijft een groot deel van de verdiensten in lokale handen”. Met de horsmakreel in blik kun je alle kanten op, van borrel tot maaltijdsalade. Kom je ergens verse MSC-horsmakreel tegen, dan kun je die lekker op de grill bereiden, garen in citroen (ceviche) of zelfs rauw eten bij de sushi. Niet voor niets zijn ook de Japanners er dol op.
Duurzame verandering begint hier
Is het de visserij die het lastig vindt om te veranderen, de retail die vooral kijkt naar winst of de consument die niet kritisch genoeg is? Een ding is zeker: als iedereen naar elkaar kijkt, verandert er niets. Ergens moet de verandering worden ingezet om een nieuwe duurzame keten op gang te brengen. Irene van Fish Tales is zich daar sterk van bewust: “Merken en retailers moeten de consument een duurzame keuze bieden en vertellen waarom het zo belangrijk is.”
MSC is daarin een belangrijke schakel. Hoe meer MSC-gecertificeerde alternatieven er in de schappen liggen, hoe vaker wij als consument kiezen voor duurzaam gevangen vis en hoe aantrekkelijker het wordt voor visserijen om zich in te zetten voor duurzaam visserijbeheer en ook het MSC-keurmerk te krijgen. Jouw keuze in de supermarkt kan dus een mooie kettingreactie op gang brengen.
Over Fish Tales:
Fish Tales is in 2014 opgericht door Bart van Olphen en Harm Jan van Dijk. Met als missie: oneindig genieten van vis, nu en in de toekomst. Ze werken wereldwijd samen met kleine visserijgemeenschappen die vissen in harmonie met de natuur en met respect voor mensen. Met hun Fish Tales Foundation richten ze zich bovendien op projecten om kleinschalige visserijen en kwekerijen wereldwijd te helpen om verder te verduurzamen.
Op de website van Fish Tales vind je genoeg inspiratie wat betreft recepten met horsmakreel.