Międzyrządowe spotkanie w grudniu br. będzie kluczowe dla negocjacji nad działaniami mającymi wspierać zrównoważone korzystanie z zasobów tuńczyka na zachodnio-centralnym Pacyfiku.  

Dwudziestu dwóm rybołówstwom poławiającym tuńczyka na zachodnio-centralnym Pacyfiku grozi możliwość zawieszenia certyfikatu MSC, potwierdzającego, że połowy prowadzone są zgodnie z rygorystycznymi wymogami środowiskowymi określonymi w globalnym Standardzie Zrównoważonego Rybołówstwa MSC. Rybołówstwa te posiadają warunkowy certyfikat, a jego utrzymanie jest uzależnione od spełnienia w odpowiednim czasie wymogu dotyczącego uzgodnienia przez wszystkie państwa wspólnych działań zapełniających długoterminową stabilność zasobów tuńczyka poprzez implementację odpowiednich strategii połowowych i zasad kontroli połowów (ang. harvest control rules, HCR). Takie porozumienie nie zostało jeszcze osiągnięte, a jego brak może oznaczać zawieszenie certyfikatów MSC w czerwcu 2023 r.

Tuńczyki poławiane na zachodnio-centralnym Pacyfiku stanowią obecnie ponad połowę światowych połowów tuńczyka oraz 73% połowów tuńczyka z certyfikatem MSC[1]. Organizacja pozarządowa MSC (Marine Stewardship Council) ostrzega, że porażka tych jakże ważnych globalnie rybołówstw w utrzymaniu certyfikatu MSC będzie znaczącym krokiem wstecz na drodze do zrównoważonego korzystania z zasobów tuńczyka.

Wzrost światowego popytu na tuńczyki powoduje rosnącą presję na stada tych ryb, a także całe ekosystemy morskie[2]. Aby rozwiązać ten problem, rybołówstwa na całym świecie w ostatnich dekadach zwiększyły swoje zaangażowanie na rzecz wprowadzania zrównoważonych praktyk. W efekcie obecnie blisko połowa światowych połowów tuńczyka pochodzi z rybołówstw posiadających certyfikat MSC lub będących w trakcie oceny pod względem zgodności ze Standardem MSC[3].

Jednak połowy tuńczyka przekraczają swoim zasięgiem granice geopolityczne, dlatego niezbędne jest wprowadzanie międzynarodowych porozumień, określających w jaki sposób poszczególne strony korzystają z zasobów tuńczyka, by zapewnić długoterminową stabilność stad. Dotyczy to między innymi wprowadzenia odpowiednich strategii połowowych i zasad kontroli połowów (HCR), które działają jako zabezpieczenie w sytuacji, gdy biomasa stada zacznie spadać. Aby zostały one wprowadzone na zachodnio-centralnym Pacyfiku, konieczne jest osiągnięcie porozumienia pomiędzy 26 państwami członkowskimi należącymi do Komisji ds. Rybołówstwa na Zachodnim i Środkowym Pacyfiku (Western Central Pacific Fisheries Committee, WCPFC), regionalnej organizacji zajmującej się zarządzaniem rybołówstwem.

Aż do dzisiejszego dnia porozumienie to nie zostało osiągnięte. Komisja WCPFC ma czas do grudnia 2022 r., aby zakończyć negocjacje, a wypracowanie postępów w tym kierunku konieczne jest już podczas najbliższego spotkania w grudniu 2021 r. Jeśli się to nie uda, rezultatem może okazać się zawieszenie przez niezależnych audytorów w czerwcu 2023 r. certyfikatu MSC dla 22 rybołówstw, które go posiadają oraz dodatkowych 5, które są obecnie w trakcie procesu oceny.

Chociaż certyfikowany tuńczyk wciąż będzie dostępny z innych rybołówstw MSC, scenariusz ten znacząco osłabi impet z jakim w ostatnich latach rozwijał się rynek zrównoważonych połowów tuńczyka. Byłby to również krok w tył dla rybołówstw tuńczyka z zachodnio-centralnego Pacyfiku, które włożyły wiele pracy, aby spełnić wymogi Standardu MSC. Zawieszenie certyfikatu wiązałoby się z utratą transparentności, wynikającą z niezależnej oceny rybołówstw przez zewnętrznych audytorów, oraz spowolnieniem rozwoju usprawnień w rybołówstwach, będących efektem konieczności dostosowywania się do wymogów certyfikacji, m.in. w zakresie ograniczania przyłowu czy stosowania urządzeń powodujących przyłów (ang. fish aggregating devices, FAD). Tuńczyk z tych rybołówstw nie mógłby być również oznaczany niebieskim logo MSC, które gwarantuje konsumentom, że produkty rybne pochodzą ze zrównoważonych rybołówstw.

– Odpowiedzialne zarządzanie połowami jest kluczem do zrównoważonego korzystania z zasobów naszych mórz i oceanów. W przypadku tak złożonych rybołówstw jak rybołówstwa tuńczyka operujące na Pacyfiku, niezbędne jest wprowadzanie skutecznych strategii połowowych i zasad kontroli połowów, aby zapewnić, że w oceanach pozostaje wystarczająco ryb. Jeśli tuńczyk z zachodnio-centralnego Pacyfiku ma być poławiany w sposób zrównoważony w perspektywie długoterminowej, członkowie regionalnej komisji ds. zarządzania rybołówstwem muszą natychmiast podjąć odpowiednie kroki – powiedział Nicolas Guichoux, Chief Program Officer w Marine Stewardship Council. 

– Certyfikowane rybołówstwa tuńczyka z zachodnio-centralnego Pacyfiku to światowi liderzy w zrównoważonym poławianiu tuńczyka i stanowią one przykład najlepszych praktyk dla innych rybołówstw na całym świecie. Jeżeli komisja WCPFC nie osiągnie porozumienia w sprawie wprowadzenia zasad kontroli połowu, może to stanowić negatywny sygnał także dla innych rybołówstw, dążących do osiągnięcia zrównoważonego rozwoju – dodał Guichoux z MSC.