Najnowsze doradztwo naukowe wskazuje na przełowienie północnoatlantyckich stad śledzia atlantycko-skandynawskiego, błękitka i makreli w 2021 r.
Organizacja pozarządowa Marine Stewardship Council (MSC) wzywa do podjęcia pilnych działań zapewniających ochronę kluczowych z ekologicznego i gospodarczego punktu widzenia, zasobów ryb pelagicznych na północno-wschodnim Atlantyku. Z powodu wieloletnich niepowodzeń rządów przy ustalaniu kwot połowowych w sposób gwarantujący bezpieczny poziom populacji, stada tych gatunków są w dalszym ciągu nadmiernie eksploatowane.
Najnowsze doradztwo ICES
Międzynarodowa Rada Badań Morza (ICES), odpowiedzialna za doradztwo naukowe na temat zrównoważonego poziomu połowów, opublikowała najnowsze doradztwo wskazujące na ponowne przekroczenie zalecanych naukowo limitów połowów makreli (o 27%), śledzia atlantycko-skandynawskiego (o 31%) oraz błękitka (o 23%) w 2021 r.[1]. Limity rekomendowane przez ICES mają zapewnić długoterminowo dobrą kondycję tych stad, zaś ich konsekwentne przekraczanie stanowi zagrożenie nie tylko dla ekosystemu oceanu, ale również dla gospodarek oraz źródeł utrzymania.
Analiza danych przeprowadzona przez MSC pokazuje, że tylko w ciągu ostatnich sześciu lat całkowite łączne połowy makreli, śledzia atlantycko-skandynawskiego oraz błękitka to ponad 4,5 miliona ton ryb, które, gdyby stosowano się do doradztwa naukowego powinny pozostać w morzu[2].
Mimo, że doradztwo ICES dotyczące błękitka znacząco wzrosło, nie ma powodów do zadowolenia - bez uzgodnionych na szczeblu międzynarodowym ram zarządzania, kondycja stad na północno-wschodnim Atlantyku jest nadal zagrożona[3]. Dotyczy to szczególnie stada śledzia atlantycko-skandynawskiego, którego wielkość zmniejszyła się w ciągu ostatniej dekady o 32%[4].
Negocjacje państw nadbrzeżnych
Stada pelagiczne z północno-wschodniego Atlantyku stanowią jedne z największych populacji ryb w Europie i są poławiane przez jedne z najbogatszych krajów świata. Jednak te wspólne zasoby poławiane są zgodnie z kwotami ustalanymi jednostronnie przez poszczególne państwa, co prowadzi do ciągłej nadmiernej eksploatacji.
MSC wzywa decydentów krajów poławiających na północno-wschodnim Atlantyku do osiągnięcia wspólnego porozumienia zgodnego z najnowszym doradztwem naukowym. Kluczowe dla postępu w negocjacjach i porozumienia o podziale kwot zgodnie z doradztwem naukowym będą wyniki spotkania państw nadbrzeżnych, odbywającego się od 17 do 19 października 2022 r.[5]
– Nauka jasno wskazuje: zrównoważone, dobrze zarządzane rybołówstwa zapewniają długoterminowe bezpieczeństwo gospodarcze dla państw, których przyszły dobrobyt zależy od kondycji żywych zasobów. Dlatego wzywamy państwa rybackie, aby odłożyły własne interesy na bok i zobowiązały się na nadchodzącym spotkaniu państw nadbrzeżnych, do zapewnienia długoterminowego, opartego na badaniach naukowych porozumienia w sprawie zasobów pelagicznych północno-wschodniego Atlantyku – komentuje Erin Priddle, Dyrektor Programu MSC na Europę Północną.
– Globalne wyzwania – takie jak zmiana klimatu i niestabilność polityczna – mogą sprawić, że osiągnięcie porozumienia będzie dużym wyzwaniem. Jednocześnie wskazują na pilną potrzebę długoterminowych umów, tak aby państwa mogły zarządzać zasobami ryb w sposób zrównoważony teraz i w przyszłości – dodaje Priddle.
Informacje dla partnerów
6 października MSC zorganizowało webinar NEA Pelagics Update, w którym uczestniczyło blisko 200 osób z całego świata, w tym wielu reprezentantów branży z Polski. Podczas spotkania paneliści: Nicolas Guichoux, Dyrektor Programowy MSC, Erin Priddle, Dyrektorka Programu MSC na Europę Północną oraz dr Tom Pickerell z North East Atlantic Advocacy Group (NAPA) przedstawili najnowsze informacje na temat gatunków pelagicznych na Północno-Wschodnim Atlantyku.
Nagranie webinaru jest dostępne online: https://youtu.be/FsZPV_nBmC4
Dodatkowo MSC przygotowało nową stronę www, na której prezentowane są aktualne informacje (strona w j. angielskim): www.msc.org/species/small-pelagic-fish/north-east-atlantic-quota-sharing-agreement-in-urgent-need
MSC zachęca także wszystkich partnerów do bezpośredniego kontaktu z regionalnymi Zespołami MSC. Kontakt dla Partnerów z Polski: dr Marta Potocka, MSC Fisheries and Commercial Manager, Poland and Central Europe, [email protected] , +48 604 269 096.
[1] Obliczenia na podstawie danych opublikowanych przez ICES 20 września 2022 r. dla:
[2] W latach 2016-2021 całkowite połowy przewyższały zrównoważony poziom połowów rekomendowany przez ICES aż o 4,527 miliona ton – z czego 1,144 miliona ton dla śledzia, 1,517 miliona ton dla makreli oraz 1,866 miliona ton dla błękitka (obliczenia MSC bazują na danych ICES dotyczących doradztwa oraz rzeczywistych połowów w latach 2016-2021).
[3] Researchgate: The Collapse of the Atlanto-Scandian Herring Fishery: Effects on the Icelandic Economy
[4] ICES. 2022. Herring (Clupea harengus) in subareas 1, 2, 5 and divisions 4.a and 14.a, Norwegian spring-spawning herring (the Northeast Atlantic and Arctic Ocean), published 30 September 2022. https://doi.org/10.17895/ices.advice.19772380 : Biomasa stada tarłowego śledzia w 2022 r. (3,867 milionów ton) stanowi 68% biomasy z 2012 r. (5,673 milionów ton). Oznacza to spadek o 32% w ciągu dziesięciu lat.