W dniu 28 marca 2019 r. MSC (Marine Stewardship Council) ogłosiło nowe wymogi dla dostawców oraz przetwórców ryb i owoców morza. Najważniejsze zmiany dotyczą wprowadzenia niezależnych audytów dotyczących kwestii pracowniczych w firmach w łańcuchu dostaw, jeśli istnieje ryzyko, że stosują one praktyki pracy przymusowej albo pracy dzieci.

Nowe wymagania zostały wprowadzone jako jedna z części zaktualizowanego Standardu Łańcucha Dostaw MSC opublikowanego w dniu 28 marca 2019 r., który wejdzie w życie 28 września 2019 r. Dokładny opis zmian w nowym Standardzie można znaleźć w specjalnym przewodniku w j. angielskim na stronie: https://www.msc.org/docs/coc-summary-of-changes-2019 (od maja przewodnik dostępny będzie również w języku polskim).

Standard daje kupcom i konsumentom pewność, że łańcuch dostaw produktów rybnych z certyfikatem MSC i/lub ASC (Aquaculture Stewardship Council) jest w pełni identyfikowalny, czyli droga certyfikowanych produktów jest szczegółowo monitorowana i może zostać prześledzona aż do certyfikowanego łowiska. Obecnie już ponad 4500 firm na świecie (w tym 120 w Polsce) w ponad 45 000 lokalizacjach w około 100 krajach posiada certyfikat MSC, uprawniający je do produkcji i przetwarzania ryb oraz owoców morza oznaczanych znakiem MSC i/lub ASC.

Certyfikat MSC w łańcuchu dostaw posiada także coraz więcej firm w Polsce, dlatego też MSC stara się zapewnić coraz większe wsparcie dla polskich przetwórców. Nowa wersja Standardu Łańcucha Dostaw MSC po raz pierwszy zostanie przetłumaczona na język polski (publikacja w maju 2019 roku). Będą jej towarzyszyły przetłumaczone przewodniki po procesie certyfikacji. Dodatkowo biuro MSC w Polsce zorganizuje bezpłatne warsztaty dotyczące zaktualizowanego standardu. Pierwsze warsztaty odbędą się już 30 maja 2019, godz. 12:30-15:00 podczas targów POLFISH w Gdańsku. Udział w warsztatach jest bezpłatny, więcej informacji można znaleźć na stronie www.

Ocena ryzyka stosowania praktyk pracy przymusowej oraz pracy dzieci

Jedną ze zmian w nowym Standardzie jest wprowadzenie niezależnych audytów dotyczących kwestii pracowniczych w firmach w łańcuchu dostaw, jeśli istnieje ryzyko, że stosują one praktyki pracy przymusowej albo pracy dzieci.

Wszyscy posiadacze certyfikatu łańcucha dostaw MSC będą musieli przejść niezależny audyt dotyczący kwestii pracowniczych, chyba że będą w stanie wykazać, że znajdują się grupie firm o niższym stopniu ryzyka w kwestiach stosowania praktyk pracy przymusowej lub pracy dzieci. W dniu publikacji niniejszej informacji firmy produkujące w Polsce znajdują się w grupie niższego ryzyka i nie muszą przechodzić dodatkowego audytu. Jednak kwestia ta może być istotna dla firm współpracujących z firmami w innych państwach, zwłaszcza w rejonach większego ryzyka.

– Na całym świecie ponad 150 milionów dzieci i 25 milionów dorosłych dotkniętych jest problemem pracy przymusowej. Widzimy pilną potrzebę zapobiegania praktykom pracy przymusowej oraz pracy dzieci, dlatego wprowadziliśmy środki mające na celu wyeliminowanie takich praktyk z łańcucha dostaw certyfikowanych ryb i owoców morza. Aktualizacja wymagań MSC dotyczących łańcucha dostaw zapewni kupcom produktów rybnych, a także konsumentom większą pewność, że firmy zajmujące się przetwarzaniem i pakowaniem produktów oznaczonych certyfikatem MSC i/lub ASC nie stosują praktyk pracy przymusowej ani nie zatrudniają dzieci – powiedziała dr Yemi Oloruntuyi, Dyrektor ds. Dostępności MSC.

Aby ustalić, czy audyt jest konieczny, firma znajdująca się w łańcuchu dostaw zostanie oceniona pod kątem poziomu ryzyka związanego z możliwością wystąpienia praktyk pracy przymusowej oraz pracy dzieci podczas przetwarzania, pakowania lub przepakowywania oraz ręcznego rozładunku produktów certyfikowanych w kraju lub krajach, w których prowadzi działalność. Audyt firmy nie będzie wymagany, jeżeli dany kraj znajduje się w grupie, w którym wystąpienie ryzyka uważa się za niższe, zgodnie z dwoma lub więcej z poniższych wskaźników:

- Proces oceny ryzyka kraju dla standardu SA8000 
- Międzynarodowy Indeks Praw Międzynarodowej Konfederacji Związków Zawodowych
- Ratyfikacja pięciu lub więcej konwencji ONZ dotyczących pracy przymusowej lub pracy dzieci, handlu ludźmi lub ryb i owoców morza / rybołówstwa
- Lista towarów Departamentu Pracy Stanów Zjednoczonych wyprodukowanych przez firmy w których wystąpiły przypadku pracy przymusowej lub pracy dzieci

Przyjęte wskaźniki zostały starannie wybrane w procesie konsultacji z wieloma zainteresowanymi stronami. Są to przejrzyste wskaźniki uznawane na całym świecie i powszechnie stosowane w branży rybnej.

Zaktualizowany Standard Łańcucha Dostaw MSC wymaga, aby w przypadkach, w których zaistnieje potrzeba przeprowadzenia audytu, był on przeprowadzany na miejscu przez niezależnego audytora społecznego, z wykorzystaniem jednego z trzech programów kontroli kwestii pracowniczych uznanych przez MSC: amorfi BSCI; SEDEX Sedex Members Ethical Trade Audit oraz Standard SA8000 organizacji Social Accountability International. W przyszłości MSC będzie również uznawać programy dotyczące praktyk pracowniczych uznanych przez Inicjatywę Zrównoważonego Łańcucha Dostaw (Sustainable Supply Chain Initiative, SSCI).

Certyfikaty Łańcucha Dostaw MSC firm, które w przypadku stwierdzenia przez audytorów naruszeń, nie zareagują na nie w ciągu 30 dni, zostaną zawieszone.

Przeciwdziałanie praktykom pracy przymusowej oraz pracy dzieci

Praca przymusowa i praca dzieci to problem obecny w branży rybnej i nie ma na niego łatwego, ani szybkiego rozwiązania. Nowe wymagania wprowadzone przez MSC mają na celu zapobiegać takim praktykom i są częścią serii aktualizacji zarówno Standardu Łańcucha Dostaw MSC, jak i Standardu Zrównoważonego Rybołówstwa MSC.

Wprowadzone obecnie wymagania są rezultatem zobowiązania podjętego w 2014 r. przez Radę Nadzorczą MSC, aby włączyć jasną politykę w zakresie pracy przymusowej w ramach wymogów certyfikacyjnych MSC. Są również skutkiem decyzji podjętej w 2016 r. o przeprowadzeniu szeroko zakrojonych konsultacji z zainteresowanymi stronami w sprawie wymogów dotyczących kwestii pracowniczych w ramach programu MSC.

Pozostałe aktualizacje Standardu Łańcucha Dostaw MSC

Nowe wymagania dotyczące kwestii pracowniczych są częścią szerszych zmian w Standardzie Łańcucha Dostaw MSC, które mają na celu poprawę przejrzystości, dostępności i integralności Standardu.  Wszystkie jednostki certyfikujące będą musiały stosować zaktualizowany Standard Łańcucha Dostaw MSC od dnia 28 września 2019 r. W przypadku organizacji, które już posiadają certyfikat łańcucha dostaw MSC, zaktualizowane wymogi Standardu muszą być wprowadzone podczas pierwszego audytu przeprowadzonego po tym dniu. Standard zezwala również na 12-miesięczny okres karencji na audyt z zakresu stosowania praktyk pracowniczych.